Hava kirliliği, insan sıhhatine ve bir bütün olarak seyyareye zarar veren olan kirletici maddelerin havaya salınmasını ifade eder. Temiz Hava Yasası, AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Etraf Savunma Ajansı’na (EPA) bu zarar veren hava kirleticilerinin emisyonlarını tertip ederek halk sıhhatini savunma yetkisi verir. NRDC, kurulduğu 1970 seneninden bu yana bu yasa üzerinde önde gelen bir otorite olmuştur. Hava kirliliği nedir, yaşayan varlıkların canlarını negatif olarak etkileyen ve havadaki tanımlanamayan maddelerin, olması gerekenin üzerinde bir miktarda ve yoğunluğa yükselmesidir
Bir başka bir tanımlama olarak hava kirliliği nedir, katı sıvı ve gaz türlerinde tanımlanamayan maddelerin canlıların hayatlarına ve ekolojik sisteme negatif tesir, yoğunluk ve uzun vadede atmosferde bulunmasıdır. Canlıların değişik faaliyetleri ile ortaya çıkan imalat ve tüketim faaliyetlerinin esnasında gün yüzüne çıkan atıklarla hava tabakası pislenerek, yer yüzündeki hayat hayatına negatif istikamette etkilemektedir.
Hava kirliliği, artık kulaklarımızın uyum sağladığı yaygın bir terim haline gelmiş bulunmaktadır. Her gün çeşitli hava kirliliği türleri duyuyoruz ve bunu kitle iletişim araçları aracılığıyla okuyoruz. Hava kirliliği, içeriden veya dışarıdan bakılmaksızın havanın kirlenmesine işaret eden bu tür bir formdur.
Atmosferdeki havada fiziksel, biyolojik veya kimyevi bir farklık, kirlilik olarak adlandırılabilir. Rastgele bir zarar veren gaz, toz, duman atmosfere girdiğinde ortaya çıkar ve hava kirlendiğinde nebatların, hayvanların ve insanların hayatta kalmasını zorlaştırır.
Hava kirliliği nedir konumuza bakmanın başka bir yolu, atmosferi veya içinde hayatta kalan canlıların refahını engelleme potansiyeline sahip rastgele bir madde olabilir. Yaşayan her şeyin devamlılığı, atmosferi topluca oluşturan gazların birleşiminden kaynaklanır; Bu gazların yüzdesindeki artış veya azalmanın kapı araladığı balanssızlık hayatta kalmak için zarar veren olabilir.
Hava kirliliğinin nedenleri 7 değişik maddeler halinde işlemek gerekir. Bu maddelerin bu kadar çok olmasının nedeni ne yazık ki biz insanoğlunun üretmek ve tüketmek için yaptıklarıdır.
Başlangıç olarak kömür, enerji santrallerinde enerji için kullanılan petrol ve diğer fabrika yanıcıları gibi fosil yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan kükürt dioksit, hava kirliliğinin nedenleri arasında ehemmiyetli bir yere sahiptir.
Yollarda çalışan milyarlarca araç, enerji açığa çıkarmak için petrol yakan benzinli ve dizel motorlardan güç alıyor. Petrol hidrokarbonlardan oluşur ve motorlar onları temiz bir şekilde ne yazık ki yakmıyor. Netice olarak, PM, nitrik oksit ve NO2 gibi hava kirliliğinin nedenleri arasında yer alan kirleticiler, karbon monoksit, organik bileşikler ve mermi kamyonlar, cipler, arabalar, trenler, uçaklar gibi araçlardan dağılır ve yüksek düzeyde hava kirliliğinin nedenleri arasında kendine yer meblağ. Bu erişim türleri günlük temel ihtiyaçlarımızın bir parçasını oluşturur, bu yüzden bunlara büyük ölçüde güveniyoruz.
Ama, tehlikeli gazlar atmosferi kirlettiği için aşırı kullanımları etrafımızı kirletiyor. Yanlış veya eksik yanmanın kapı araladığı ve çoğunlukla araçlardan dağılan karbon monoksit, hem natürel hem de insan yapımı işlemlerden üretilen azot oksitler ile beraber bir başka ehemmiyetli kirleticidir. Uyarınca, Dünya Sıhhat Örgütü hastalık yükünün olduğu kadar 0,6 ila 1,4 ve yüzde 4.2 milyon ölüme her sene açık hava kirliliği katkıda için bulunur.
Amonyak, tarımla alakalı faaliyetlerin çok yaygın bir yan ürünüdür ve atmosferdeki en tehlikeli gazlardan biridir. Zirai faaliyetlerde haşere ilacı, böcek ilacı ve gübre kullanımı oldukça artmıştır. Havaya zararlı kimyasallar yayarlar ve ayrı olarak su kirliliğine kapı aralayabilirler. Rençperler ayrıca bir sonraki ekim turunda temiz kalmalarını sağlamak için tarlayı ve daha önceki ürünleri ateşe verir. Tarlaları temizlemek için yanmanın, havaya zararlı gazlar atarak kirliliğe kapı araladığı söyleniyor.
Düzenli depolama alanları, atıkların biriktirildiği veya gömüldüğü arazi alanlarıdır. Bu birikmiş veya gömülü atıklar metan üretir. Metan, oldukça yanıcı ve çok tehlikeli olan büyük bir sera gazıdır. E-atık, kimyasal sızdırma, yanan teller ve diğerleri gibi pek çok bilim dışı sökmeyi içeren başka bir ciddi kaygıdır.
İmalat endüstrileri havaya büyük miktarda karbon monoksit, hidrokarbon, organik bileşikler ve kimyasallar salar ve böylelikle havanın kalitesini düşürür. Dünyanın her köşesinde imalat endüstrileri bulunabilir ve bundan etkilenmemiş bir alan yoktur. Petrol rafinerileri ayrıca havayı kirleten ve ayrıca toprak kirliliğine kapı aralayan hidrokarbonları ve çeşitli diğer kimyasalları serbest bırakır.
Madencilik, yerin altındaki minerallerin büyük ekipmanlarla çıkarıldığı bir işlemdir. İşlem sırasında, havada büyük hava kirliliğine kapı aralayan toz ve kimyasallar açığa çıkar. Bu, işçilerin ve civardaki sakinlerin kötüleşen sıhhat şartlarından mesul olan nedenlerden biridir.
Hane temizlik ürünleri, boya malzemeleri havada zehirli kimyasallar yayar ve hava kirliliğine kapı aralar. Hanenizin duvarlarını boyadıktan sonra, soluk almanızı harbiden olanaksız kılan bir tür koku yarattığını hiç fark ettiniz mi? Kısaltması SPM ile popüler olan askıya alınmış partikül madde, bir başka kirlilik nedenidir. Havada yüzen parçacıklara atıfta bulunarak, SPM’ye genellikle toz, yanma vb. Kapı aralar. Dünya Sağlık Örgütü, ortam (dış ortam) ve hane hava kirliliğinin birleşik etkileri sebebiyle her yıl takriben yedi milyon erken ölümün kapı araladığını söylüyor.
Tabiattan meydana gelen ve hava kirliliğine kapı aralayan volkanlar, orman yangınları ve toz fırtınaları gibi kimi tabiat olayları vardır.
Yüksek düzeyde hava kirliliğine maruz kalma, çeşitli negatif sağlık neticelerine kapı aralayabilir. Solunum yolu enfeksiyonları, kalp hastalığı ve akciğer kanseri rizikonunu artırır. Hava kirleticilerine hem kısa hem de uzun vadeli marufiyet sağlık etkileriyle ilişkilendirilmiştir. Daha şiddetli etkiler, halihazırda hastalanan insanları etkiler. Çocuklar, yaşlılar ve fakirler daha hassastır. Sağlığa en zararlı kirleticiler, aşırı erken ölümle yakından ilişkili akciğer geçiş yollarının derinliklerine nüfuz eden ince PM2.5 parçacıklarıdır.
Hava kirliliğiyle mücadele herkesin sorumluluğudur. Hepimizin daha fazlasını, daha fazlasını yapmalıyız. Hava kirliliğini azaltmak için hızlı ve proaktif bir şekilde. Tüm sektörlerin aktif katılımı ile uyumlu ve koordineli çabalar mecburidir. Bu, Hükümeti (milli, eyalet ve mahalli idareler), şehirleri, genel olarak topluluğu ve fertleri içerir.
Milli hükümetlere: emisyonları azaltın ve DSÖ hava kalitesi yönergelerini karşılayan milli standartlar belirleyin. Temiz hava ve kirlilik ile ilgili araştırma ve eğitime yatırım yapın. Bunlar temel araçlardır. T şehirler ve mahalli toplulukların o: baştan kamu sıhhati alanında sektörler zorunluluk etkeni karşısında Kamu siyasetleri, yeterli data ve bunları değerlendirmek için araçları ile izledi. Fertlere: Sıhhatli ve sürdürülebilir etraf hakkınız için ayağa kalkmaya devam edin. Hükümetlerinizi mesul tutun. Hepimiz hükümette, işte ve fertte hepimiz sorumluyuz. Hayata ve tüketme şeklinizi düşünün ve yine düşünün ve kendiniz, çocuklarınız ve çocuklarınızın çocukları için sürdürülebilir seçimler yapın.
Partikül madde, toz, kir, müessese, duman ve sıvı damlacıkları dahil havada bulunan partiküller için kullanılan bir terimdir. Büyük partikül madde konsantrasyonları tipik olarak dizel araçlar ve kömürle çalışan elektrik santralleri gibi kaynaklar tarafından dağılır. Çapı 10 mikrometreden (PM 10) küçük olan partiküller, solunabilir ve solunum sistemi içinde birikebileceği için sıhhat açısından kaygı yaratır. Çapı 2,5 mikrometreden (PM 2,5) küçük olan partiküller “ince” partiküller olarak adlandırılır ve en büyük sağlık rizikolarını oluşturur. Zira bunlar çok küçük (yaklaşık 1/30 inci bir insan saç vasati genişliği), ince parçacıkların ciğerlere gitmesinin engellenmesi derin yerleşebilirler.
Ortamdaki hava kirliliğinin başlıca kaynakları arasında verimsiz erişim modları (kirletici yakıtlar ve araçlar), pişirme, aydınlatma ve ısıtma için evsel yakıtların verimsiz yanması, kömürle çalışan elektrik santralleri, tarım ve atık yakma bulunur.
Hava kirliliğini azaltmaya yönelik müdahaleler arasında şehirlerde sürdürülebilir erişimin geliştirilmesi; katı atık idaresinin uygulanması, temiz ev yakıtlarına ve fırın ocaklarına ulaşım sağlanması; yenilenebilir enerjiler ve enerji verimliliği için pazar geliştirmek ve endüstriyel emisyon azaltışlarını uygulamak.
DSÖ’nün ana işlevi, insanların sıhhati üzerinde en büyük tesire sahip olan bu hava kirleticileri belirlemek ve izlemektir. Bu, DSÖ Aza Devletlerinin eylemlerini sıhhat rizikolarını önlemenin veya azaltmanın en tesirli yoluna odaklamasına yardımcı olur. DSÖ’nün görevi, biriken ilmi ispatları gözden geçirmek ve çözümlemek ve değişik hava kirleticilerinin sıhhati ne kadar etkilediğine konusunda sonuçlar çıkarmak ve hava kirliliği yükünü azaltmak için etkili tedbirleri belirlemek için uzman tavsiyesi kullanmaktır.
DSÖ Aza Devletleri 2015 yılında “hava kirliliğinin olumsuz sağlık etkilerini ele almak” için bir karar kabul etti. Sonrası yıl Aza Devletler, “hava kirliliğinin olumsuz sağlık etkilerine daha gelişmiş bir global reaksiyon” için bir yol haritası üzerinde anlaştılar. DSÖ, dört temel sütun üzerinde çalışmaktadır:
Hava kirliliğinin nedenlerini anlamak için birkaç bölümleme yapılabilir. Hava kirliliğini iki bölüme ayıralım. Görünmez hava kirliliği ve görünür hava kirliliği olarak tanımlayamaya başlayalım. İsminden da anlaşılacağı gibi gözle görülür hava kirliliği görülebilir. Bir şehrin üzerinde gördüğünüz duman, görünür kirliliğin bir örneğidir.
Hava kirliliği nedenleri arasında Görünmez hava kirleticileri daha az fark ediyoruz, ancak daha ölümcül olabilirler. Görünmez hava kirliliğinin en iyi örnekleri kükürt dioksit, karbon monoksit ve nitrojen oksitlerdir. Derine inersek, Evvela ve ikincil hava kirleticilerini ayrılabiliriz. Evvela hava kirleticileri birincil kaynaklardan veya ikincil kaynaklardan kaynaklanabilir. İşlemin direk neticesi olan kirleticiler birincil kirleticiler olarak adlandırabilir. Hava kirliğinin birincil kirleticiye klasik bir örnek ise fabrikalardan dağılan kükürt dioksit olabilir.
Hava kirliliğinin ikincil kirleticiler olarak birbirine karışması ve reaksiyonması neticesi oluşan kirleticilerdir. Duman bir hayli birincil kirleticilerin etkileşimleri tarafından oluşturulan ikinci bir kirletici madde olarak hava kirliliğinin nedenleri (sebepleri) olarak bilinir.
Hava kirliliğinin kaynaklarını incelemeye çalıştığımızda, genellikle bu kirleticileri yaratan bir dizi faaliyet ve etkileşimi sıralarız. Göz atacağımız iki tür kaynak vardır, Doğal Kaynakalr ve İnsan yapımı kaynaklar.
Doğal kirlilik kaynakları, çok az yeşil örtülü veya hiç olmayan yerlerden rüzgarla taşınan tozu, canlıların vücut işlemlerinden salınan gazları (solunum sırasında insanlardan gelen karbondioksit, sindirim sırasında sığırlardan gelen metan, fotosentez sırasında nebatlardan gelen oksijen) içerir.
Kirli gazların emisyonu ile birlikte çeşitli yanıcı nesnelerin, volkanik püskürmelerin vb. Yanmasından kaynaklanan duman da onu doğal kirlilik kaynakları listesine sokar.
Başlıca dış ortam kirlilik kaynakları arasında enerji üretimi, araçlar, tarım / atık yakma, endüstri ve bina ısıtma sistemleri bulunmaktadır. Duman, ehemmiyetli bir bileşen olarak özellikler. Biokütle, fabrikalar, araçlar, fırınlar vb. Gibi çeşitli yanma biçimlerinden dağılan duman.
Düzenli depolama alanlarına atılan atık, çeşitli şekillerde zararlı olan metan üretir. Bazı gazların ve kimyasalların tepkileri ayrıca canlıların refahı için tehlikeli olabilecek zararlı dumanlar oluşturur.
Düşük ve orta gelirli ülkelerde, çoğunlukla verimsiz sobalarda veya açık ocaklarda gübre, kömür ve odun gibi yakıtların yakılması, sağlığa zararlı çeşitli kirleticiler üretir. Bunlar arasında karbon monoksit, metan, partikül madde (PM), poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) ve uçucu organik bileşikler (VOC) bulunur.
Kolay fitilli lambalarda yanan gazyağı dahi ehemmiyetli miktarda ince partikül ve diğer kirletici emisyonları üretir. Pişirme yangınlarından kaynaklanan dumana maruz kalmak, her yıl 3,8 milyon erken ölüme kapı aralıyor.
Hava kirliliğinin etkileri endişe vericidir. Vücut için diğer tehditlerin yanı sıra astım, kronik bronşit, amfizem, kalp krizi ve felç gibi çeşitli solunum ve kalp rahatsızlıkları yarattıkları bilinmektedir. Hava kirliliğinin doğrudan veya endirekt tesirleri hasebiyle birkaç milyon kişinin can verdiği bilinmektedir.
Hava kirliliği, daha ilk soluğunuzu almadan dahi sıhhatiniz için zararlıdır. Gebelikte yüksek hava kirliliği düzeylerine maruz kalınması, küçük çocuklarda erken doğum, otizm, astım ve çeşitlilik bozukluğunun yanı sıra düşüklere kapı aralar.
Bu arada bir çocukta erken beyin gelişimine zarar verme ve 5 yaşın altındaki hemen hemen bir milyon çocuğu öldüren zatürreye kapı aralama potansiyeline sahiptir. Çocuklar, hava kirliliğine maruz kalan bölgelerde kısa müddetli solunum enfeksiyonları ve akciğer hastalıkları açısından daha büyük riziko altındadır.
Diğer bir direk tesir, global ısınma hasebiyle dünyanın şahit olduğu ani farklıklardır.
Dünya çapında artan sıcaklıklarla, deniz düzeylerindeki artış ve daha soğuk bölgelerden ve buzdağlarından gelen buzun erimesi, yer değiştirme ve habitat kaybı, yakın vakitte savunma ve normalleştirme eylemleri gerçekleştirilmezse, yaklaşmakta olan bir yıkımın sinyalini verdi.
Fosil yakıtların yanması sırasında azot oksitler ve kükürt oksitler gibi zararlı gazlar atmosfere salınır. Yağmur yağdığında su damlacıkları bu hava kirleticileriyle birleşerek asidik hale gelir ve hemen peşinden asit yağmuru şeklinde yere düşer. Asit yağmuru insanlara, hayvanlara ve ürünlere büyük zarar verebilir.
Ötrofikasyon , bazı kirleticilerde bulunan yüksek miktarda nitrojenin deniz yüzeyinde gelişerek kendini yosun haline getirerek balıkları, nebatları ve hayvan türlerini olumsuz etkilediği bir vaziyettir.
Göllerde ve göletlerde bulunan yeşil renkli algler sadece bu kimyasalın varlığından kaynaklanmaktadır.
Ozon, Dünya’nın stratosferinde bulunur ve insanları zararlı ultraviyole (UV) ışınlarından savunmakla sorumludur. Atmosferdeki kloroflorokarbonlar, hidrokloroflorokarbonlar nedeniyle Dünya’nın ozon tabakası inceliyor.
Gibi ozon tabakası ince olur, zararlı ışınları yeryüzünde ve geri cilt ve göz konusunda meselelere sebep olabilir yayacaktır. UV ışınları ayrıca ürünü etkileme özelliğine sahiptir.
Tıpkı insanlar gibi, hayvanlar da hava kirliliğinin bazı yıkıcı etkileriyle karşı karşıyadır. Havada bulunan zehirli kimyasallar, vahşi yaşam türlerini yeni bir yere taşınmaya ve yaşam alanlarını değiştirmeye zorlayabilir. Toksik kirleticiler suyun yüzeyine yatırmak ve bu arada deniz hayvanları etkileyebilir.
1. Toplu Taşıma Modunu Kullanın
İnsanları kirliliği azaltmak için gittikçe daha fazla toplu taşıma yolu kullanmaya teşvik edin. Ayrıca, araba paylaşımından faydalanmaya çalışın. Siz ve meslektaşlarınız aynı bölgeden geliyorsa ve aynı zamanlamalara sahipseniz, enerji ve paradan tasarruf etmek için bu seçeneği keşfedebilirsiniz.
2. Daha İyi Ev Uygulamaları
Evleri ısıtmak için kullanılan şömineleri ve / veya ahşap sobaları atın. Odun yerine gaz kütükleri kullanın. Ayrıca, gazla çalışan çim ve bahçe ekipmanlarının kullanımını ortadan kaldırın. Bahçenizdeki çöplere, kuru yapraklara veya diğer malzemelere ateş yakmayın ve açıkta şenlik ateşi yakmayın. Bahçe atıklarınızı malçlamaya veya kompost yapmaya çalışın. Çevre arkadaşı temizlik ürünleri ve boyalar kullanın.
3. Enerjiyi Savunun
Dışarı çıkarken fanları ve ışıkları kapatın. Elektrik üretmek için çok sayıda fosil yakıt yakılıyor. Yakılacak fosil yakıtların sayısını azaltarak çevreyi bozulmadan kurtarabilirsiniz.
4. Azalt, Yeniden Kullan ve Geri Dönüştür Kavramını Anlayın
Size yararı olmayan eşyaları atmayın. Bunun yerine, onları başka bir amaçla tekrar kullanın. Sözgelimi, hububatları veya bakliyatları gizlemek için daha önceki kavanozları kullanabilirsiniz.
5. Temiz Enerji Kaynaklarına Vurgu
Güneş, rüzgâr ve jeotermal gibi temiz enerji teknolojilerinin kullanımı bu sıralar artıyor. Çeşitli ülkelerin hükümetleri, haneleri için güneş oturumları kurmakla ilgilenen tüketicilere hibe sağlıyor.
6. Enerji Açısından Randımanlı Aletler Kullanın
CFL ışıkları benzerlerine göre daha az elektrik tüketir. Daha uzun yaşarlar, daha az elektrik tüketirler, daha düşük elektrik faturalarına kapı aralarlar ve ayrı olarak daha az enerji tüketerek kirliliği azaltmanıza yardımcı olurlar. Hava kirliliğinin arttığı yoğunluğu azaltmak ve temel gazların oranları mevzubahis olduğunda yine balans kazanmak için dünya çapında şahsi, endüstriyel ve hükümet düzeyinde çeşitli teşebbüslerde bulunulmaktadır. Bu, Global ısınmayı yavaşlatmaya yönelik direk bir teşebbüstür. Kirleticileri azaltmak için alternatif ve alışılmadık seçenekler yaratmayı amaçlayan bir dizi yenilik ve deney görüyoruz. Hava kirliliği, insanın aptallıklarının en büyük aynalarından biridir ve yarınları daha iyi görmek için üstesinden gelmemiz şart olan bir zorluktur.
Yazımızın sonuna geldikten sonra sizlere İnternet platformunun nimetlerinden yararlanarak yararlı bir belgesel öneriyorum. DW Türkçe Youtube kanalında bulabileceğiniz bu videoyu buradan izleyebilirsiniz.
Hava kirliliği nedir ? Nedenleri Sebepleri Kısaca
Türkçe makale özgünleştirme tarafından yapılmıştır.
Telefon üreticilerinin kamera performansıyla övünmeyi sevdiği şu günlerde, akıllı telefon kameralarının olmazsa olmazı Quad Bayer filtresine yakından bakıyoruz. ...
Kişisel Verileri Koruma Kurulu, sosyal medya devi Facebook’a kişisel verilerin korunmasına yönelik ihlal nedeniyle ceza verdi. Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından Facebook’a verilen...
Facebook, Oculus Connect 6'nın 25-26 Eylül tarihleri arasında olacağını duyurdu. Oculus Connect 6'da ayrıca Apex Legends'ın yapımcıları olan Respawn Entertainment'ın çıkardığı bir...