Matematikte Kötüyseniz Sebebi Bir Travma Olabilir

Matematik pek çok kişinin korkulu rüyası olan bir ders ve her zaman için “zor” olarak adlandırılan bir alan. Matematiğin zor gelmesinin sebebi gerçekten matematikte kötü olmanız değil, yapamayacağınız düşüncesini yaratan bir travma olabilir.

İnanmak başarmanın yarısı olduğu kadar inanmamak da başarısızlığın yarısıdır. Bir şeyi başaramayacağı düşüncesi, pek çok kişinin konsantrasyonunu ve motivasyonunu alttan alta baltalar. Bu yüzden de insanlar potansiyellerine ulaşamazlar.

Uzun yıllar boyunca matematik öğretmiş olan ABD’li Jennifer Ruef, Shannon Swwny ve Chris Willingham ile beraber gerçekleştirdiği çalışmasında matematik sorunlarının açıklamasını “Matematik Travması” olarak açıklıyor.

Matematik ile sorun yaşayan öğrencilerin büyük kısmının probleminin matematiğin kendisiyle olmadığını söyleyen araştırmacı/öğretmen, sorunun kaynağı olarak gördüğü matematik travmasını çeşitli sebeplere bağlıyor. Bu sebepler arasında sınav anında heyecanlanmak, bir konuya saplanmak ve o noktayı aşmakta zorlanmak var.

Araştırmacıya göre matematik travması genellikle gerilim veya dehşet şeklinde ortaya çıkıyor. Bu korkunun en temelinde ise yanlış yapma korkusu ve kişinin kendisinin başarısız olacağına inanması.

Sorunun pek çok kaynağı olsa da, ailelerin ve velilerin çözebileceği en temel sorun, matematikte başarının tanımında modası geçmiş fikirlerden uzaklaşmak.

Hızlı hesap yapmak, insanların bilgisayarları olmayan dönemlerde önemliyken günümüzde o kadar da önemli değil. Yeni yaklaşımda matematikte başarılı olmak, konseptleri ve kavramları doğru kavrayabilmekten geçiyor. Diğer bir deyişle matematiğin nasıl çalıştığını kavramak, hızlı işlem yapmaktan daha önemli. O yüzden son yıllarda sınavlarda beyin yakan sorular soruluyor, böylelikle sadece hesaplama yeteneğinin değil konseptleri kavrama becerisinin de ölçümü hesaplanıyor.

Hesaplama hızındaki yavaşlık nedeniyle gözü korkan ve korkuya düşen öğrencilerin çalışan bellekleri kendini adeta kilitliyor. Pek çok kişinin denemelerde yaptıkları soruları sınavlarda çözerken zorlanmasının sebebi de bu. Matematiğin anlamlandırılması kısmındaki sorunlar, anlamayı zorlaştırıyor ve bilişsel ezberlemeye sebep oluyor. Birisi bir şeyi ezberlediği zaman onu bir noktada mutlaka unutuyor.

Bunun yerine kavramların anlaşılması ve konseptlerin içselleştirilmesi, gerçeklerin daha kolay görülmesini ve daha esnek, daha doğru bir anlayışı getiriyor. Çocuklara fikirlerini sormak ve ifade etmelerini sağlamak öğrenmelerini güçlendiriyor. Doğru sonuca ulaşamamak her zaman için yöntemin yanlış olduğu anlamına gelmiyor. Bir çocuğun soruya nasıl düşünerek cevap verdiği de önemli.

Burada mühim olan, çocuk ne cevap verirse versin eğitimcinin rengini belli etmemesi. Sonucun doğru mu yanlış mı olduğuna göre tepki veren bir eğitimci, çocuğun zihnindeki “önemli olan tek şey cevap” algısını pekiştiriyor.

Ayrıca çocukların matematikte iyi olmadıklarını, “kafalarının basmadığını” söylemek, ima etmek de çocuklara çok zarar veriyor. Her çocuğun öğrenme yöntemi farklıdır ve hepsi benzer şekillerde düşünseler bile hiçbir zaman aynı şekilde düşünmezler. Okullarda matematikte hızlı işlem yapmaktan konseptlerin doğru kullanımına kaymanın sebebi de bu.

Matematikte sorun yaşadığınıza inanıyorsanız, bunun sebebi siz değil matematikten sizi soğutanlar. Sakin sakin, konseptleri anlayarak çalışmak burada önemli bir nokta.

Yazarın notu: Çocuklar ile ders çalışıyorsanız ya da ders çalışan bir gençseniz, konseptleri kendi anlayacağınız hale getirin. Fizikte eğik atışta zorlanıyorsunuz ve futbol çok mu seviyorsunuz? Açılan bir ortayı, kalecinin bir yan topa çıkış zamanlamasını düşünün. Bunların özü eğik atış bilgisidir. Kimyasal tepkimeleri anlamakta zorlanıyor ama yemek yapmayı mı seviyorsunuz? Kimyayı yemek üzerinden öğrenin. Konseptleri anlamak, hem sevdiğiniz konularda gelişiminizi sağlayacak hem de zorlandığınız konuları daha kolay hale getirecektir.