Televizyon satın alırken genellikle kullanıcılar kendilerine uygun modeli marka ve fiyat üzerinden araştırmaya başlarlar. Piyasada bulunan Sony, Beko, Arçelik, Samsung, Vestel ve Philips gibi birçok televizyon üreticisi de kullanıcılara farklı fiyatlarda ve farklı segmentlerde LED ve LCD TV modelleri sunuyor.
Satın almak istediğiniz televizyon ister ucuz ister pahalı olsun, karar vermeniz gereken önemli bir nokta daha var. Kimi televizyon modellerinde LED panel kullanırken kimi modellerde LCD paneller kullanılıyor. Kullanılan panele göre de televizyonların görüntü kalitesi konusunda avantajlara ve dezavantajlara sahip oldukları bilinen bir gerçek. Peki bu iki panel arasındaki farklar nelerdir? Gelin birlikte detaylı bir şekilde inceleyelim.
Farklı kısaltmalara sahip olsalar da, LED TV’ler aslında LCD TV’nin bir alt türüdür. Daha detaylı ve kesin bir şekilde LED TV’yi ifade edecek olursak LED-aydınlatmalı LCD TV olarak düşünebiliriz. Fakat günlük kullanımda kullanmak için uzun bir kelime olduğu için televizyon firmaları tarafından sadece LED TV olarak isimlendiriliyorlar.
Bir LED TV ışığın ekranınızdaki hangi noktada gösterileceğini kontrol eden sıvı kristal ekran (LCD) panelini kullanır. Bu paneller genellikle iki farklı polarize katmanın, bir sıvı kristal karışımı ile bir araya getirmesi ile oluşturulur. Elektrik akımının sıvı içinden geçmesi ile birlikte kristaller hizalanır ve gönderilen görüntüye göre ışık ekrana yansır. Aslında bu olayı bir fotoğraf makinesinin perdesine benzetebiliriz. Kimi zaman ışığın geçmesine izin veren bu perde benzeri bu yapı, kimi zaman ise ışığı içinde tutar.
LED ve LCD TV’lerin LCD teknolojisini temel aldıklarına öğrendiğimize göre büyük ihtimalle aralarındaki farkın tam olarak ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Aslında bu fark geçmişte kaldı. Eski LCD TV’ler, arka ışıklandırmayı sağlamak için soğuk katot floresan lambaları kullanırken LED-arka aydınlatmalı LCD TV’ler ekranı aydınlatmak için daha küçük ve daha etkili ışık emici sıralı diyodları kullanırdı. Teknolojinin de ilerlemesi ile birlikte tüm LCD TV’ler LED ışıkları kullanmaya başladılar ve halk arasında LED TV’ler olarak bilinmeye başladılar.
LCD TV’lerde kullanılan 3 farklı arka aydınlatma türü vardır. Bunlar CCFL, LED ve LED kenar aydınlatma şeklinde karşımıza çıkar. Bu üç arka aydınlatma teknolojisi de birbirinden önemli noktalarda ayrılır. Gelin biraz daha detaylı bakalım.
CCFL eski ve terkedilmiş bir ekran teknolojisidir. Kısaltma olarak soğuk katot flüoresan lamba anlamında gelmektedir. Bu aydınlatma türünde paneldeki ışıklar kristalleri ortak bir şekilde dağıtır, yani her bölge aynı parlaklık seviyesine sahiptir. Bunun bir sonucu olarak da görüntü kalitesinde farklılıklar gözlenir. CCFL arka aydınlatmasına sahip olan TV’ler LED TV’lerin diziliminden daha geniş dizilimlere sahip oldukları için, CCFL LCD TV’ler LED-arka aydınlatma TV’lerden çok daha kalındırlar.
Full-array (tam dizilimli) arka aydınlatma, yerel aydınlatma olarak adlandırılan bir işlemde yanabilen ya da kararabilen bölgeleri içeren güncelliğin yitirmiş olan CCFL panelin yerine geçen teknolojidir. Full-array arka aydınlatmaya sahip olan TV’ler üst segment TV’lerin çoğunluğunu oluşturlar. CCFL LCD TV’lere oranlara daha kesin ve iyi bir görüntü sunmaları bu durumun başlıca sebeplerindendir.
Başka bir LCD ekran aydınlatma türü de LED kenar aydınlatma. İsimden de anlaşılacağı üzere kenar aydınlatmalı TV’ler kenarlarında LED’ler bulundurmakta. Bu aydınlatma şeklini birkaç farklı biçimde görmek mümkün. Kimi televizyonlarda sağ ve sol kenarlarda olurken kimilerinde yukarı ve aşağı kısımlarda bulunurlar. Aydınlatma şeklinin farklı kısımlarda olması panelin görüntü kalitesini etkilese de, CCFL LCD TV’lerden çok daha iyi bir görüntü sunarlar.
Kenar aydınlatmaya sahip TV’ler görüntü kalitesi açısından bazı dezavantajlara sahip olsa da, televizyon üreticileri için üretimi çok daha kolay olan bu aydınlatma yöntemi aynı zamanda TV’lerin üretim maliyetini daha da azaltmakta. Kenar aydınlatmalı ve full-array aydınlatmalı TV’lerin arasındaki kalite farkını kapatmak için Sony ve Samsung gibi firmalar kendi gelişmiş kenar aydınlatma sistemlerini geliştirdiler. Sony bu teknolojiyi “Backlit Master Drive” olarak adlandırırken Samsung “Infinite Array” isminde karar kıldılar.
Yerel karartma LED LCD TV’lerin istenilen görüntüyü vermek için LCD panelin arkasındaki LED ışık kaynağının parlayıp sönmesidir. LCD paneller en karanlık sahnelerde bile ışığın geçmesini tamamen engelleyemezler. Bu yüzden ışık kaynağını kendi kendine sönmesini sağlamak görüntüde daha karanlık ve etkileyici bir karşıtlık oluşturur. Bu olayın gerçekleşmesini sağlayan şey, görüntünün belirli bir kısmı ya da bölümü karanlık tonlarda olacağı zaman devreye giren seçici karartma işlemidir.
Yerel karartma LED/LCD TV’lerin Plasma ve OLED ekranların ekran kalitesini yakalayabilmesi için kullanılan bir özelliktir. Yerel karartmanın kalitesi ise LCD panelinizin kullandığı arka aydınlatma türüne göre ve işleme kalitesine göre değişir. Gelin birlikte yerel karartmanın farklı LCD TV’lerde nasıl farklı etki ettiğine bakalım
Full-array arka karartma özelliğine sahip TV’lerin en kesin ve doğru yerel karartmaya sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu yüzden en iyi karşıtlığı da bu TV’ler sağlar. TV ekranındaki arraylar, yani diziler bütün LCD ekranı kaplayacağı için bölgeler genellikle kenar aydınlatmalı TV’lere göre daha iyi sonuç verir ve bütün ekran boyunca parlaklık daha eşit dağılır. Bu özelliği etkili bir şekilde kullanan Vizio’nun P-Series ve M-Series modelleri, full-array arka karartma ve yerel karartmaya aynı anda sahip ekonomik modeller olarak piyasaya sürülmüştürler.
Kenar aydınlatma, direkt olarak arkadan gelmek yerine kenardan geldiği için karanlık olması gereken alanlarda silik bloklar ya da açık tonda pikseller olarak karşınıza çıkabilir. Kenar aydınlatmalı TV’lerin yerel karartması full-array LED TV’lere oranla bazı karanlık bölgelerde siyahın tonlarında solma görülebilir. Ayrıca söylemek gerekir ki, tüm kenar aydınlatmalı LED TV’ler yerel karartmaya sahip değildir. Bu yüzden kenarlarda parlayan çizgi şeklinde ışıkları ve orta kısıma doğru azalan parlaklık düzeyini görmek mümkündür.
CCFL arka aydınlatmaya sahip TV’ler LED kullanmadıkları için, karartma özelliğine sahip değillerdirler. Bunun yerine CCFL’nin LCD paneli durmadan aydınlatıldığı için LED LCD TV’lere oranla fark edilir derecede bir görüntü kalitesi farkına sebep olur. Görüntüdeki karanlık bölgeler solmuş ya da fazla aydınlık görülebileceği için özellikle yüksek karşıtlığa sahip sahnelerde bu durum daha çok gözlemlenir. Bu durumu iyi aydınlatılan bir odada farkı görmek son derece zor iken, karanlık bir odada çok daha kolaydır.
Var olan kısaltmalar yeterince karışıklığa sebep olmuyormuş gibi moden ekran teknolojilerini daha fazla araştırdıkça yeni kısaltmalar karşımıza çıkıyor. Bunlardan en fazla kullanılanları ve aynı zamanda en önemlileri OLED ve QLED.
Kısaltma olarak kulağa benzer gelseler de, OLED TV’ler tamamen kendilerinin oluşturduğu bir kategoriye aitler. Bir OLED ekran elektriğe duyarlı piksel boyutlu organik bileşenlerden oluşan bir panel kullanır. Her minik pikseli tek başına söndürebildiği için, OLED ekranlar piyasaki diğer ekran çeşitlerine oranla çok daha iyi bir karşıtlık oranı ve daha iyi piksel doğruluğu sağlarlar. Bunun sebebi OLED ekranların farklı ışık kaynakları gerektirmemeleri. OLED ekranlar, genellikle LED/LCD teknolojisinin üst segmentinde bulunurlar. Fakat bu LED/LCD’lerin ayrı bir üst segmente sahip olmadıkları manasına gelmez.
QLED TV’ler ise Samsung’un üst segment LED/LCD TV’ler için kullandığı bir isimlendirmedir. OLED ekranların aksine QLED TV’ler salımsal ekran teknolojisi olarak bilinmemektedir. Fakat QLED TV’ler, klasik LCD TV’lerin sahip olduğu aydınlatma teknolojisinin güncellenmiş halini Quantum nokta materyalini kullanırlar. QLED kısaltmasındaki Q buradan gelmektedir. Buradan yola çıkarak QLED teknolojisinin daha parlak gri tonlaması ve renklerin yanında arttırılmış HDR özelliğini sunduğunu söyleyebiliriz.
Televizyon ve kullanılan paneller hakkında birçok terime açıklık getirdikten sonra LED ve LCD ekranlar arasındaki asıl farkın panellerinde kullanılan aydınlatma yöntemi olduğunu ve iki teknolojinin de farklı avantajları ve dezavantajları olduğunu söyleyebiliriz. Bu noktada bir televizyon satın almak istediğinizde, ihtiyaçlarınız doğrultusunda size en uygun modelin LCD TV mi yoksa LED TV mi olduğuna karar verebilirsiniz.
Bir müddet haberlerde bulunduktan sonra, Moto G10 ve Moto G30 nihayet resmiyet kazandı. Lenovo’nun sahip olduğu Motorola’nın iki yeni uygun ücretli akıllı telefonu ,...
Bizi bizden daha iyi tanıyan Google, verilerimizi hedefli reklamcılık için kullanan şirketlerin başında geliyor. Peki Google’daki verilerimizi nasıl görebiliriz ve hatta indirebiliriz? ...
Teknoloji devi Huawei, Google ve ABD'yle arasındaki gerginlikten sonra kendi işletim sistemi HongMeng OS'u kullanacağını belirtmişti. Yapılan son açıklamalarda bir çeşit geri dönüş...
