Mars keşfi: Yenilik ve ticaretin itici gücü

Koronavirüs salgınının yol açtığı Dünya’daki yaşamın pek çok yönünün bozulmasına rağmen, ulusumuz ve dünyanın geri kalanı dikkatleri Mars’ın üzerinde toplamaya ve tamamen onunla meşgul olmaya devam ediyor.

Gerçekten de, bu yaz Mars’a doğru bir değil, iki değil, üç uluslararası robotik misyon gönderildi.

Biri Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) ve diğeri Çin’den olmak üzere bu görevlerden ikisi, birbiri ardına dört gün içinde (sırasıyla 19 Temmuz ve 23 Temmuz’da) fırlatıldı ve ABD, 30 Temmuz’da Mars 2020 gezgini başarıyla gönderdi.

Amerika ayrıca bu 10 yılın sonunda astronotları Ay’a geri göndermeyi ve ardından 2030’larda Mars’a insan göndermeyi planlıyor.

Kızıl Gezegen’e yapılan bu tür görevler, Mars’ta hayatın var olup olmadığını keşfetme potansiyeline sahip ve ayrıca insanların gelecekte o gezegende yaşayıp yaşayamayacağını, çalışıp çalışamayacağını ve kalıcı bir varlık kurup kuramayacağını belirlemeye çalışacak.

İnsanoğlunun içgüdüsel tutkusu ve keşfetme ihtiyacı, sınırlarımızı zorlama, evrendeki yerimizle ilgili temel soruları cevaplama gibi doğuştan gelen ihtiyacımız gibi, insanlığın Mars’ı keşfetme çabaları için felsefi olandan uygulamaya kadar uzanan birçok neden var.

Bununla birlikte çoğu kez gözden kaçan şey, ortaya çıkan ekonomik faydalar ve böylesine iddialı bir girişimden yaratılacak potansiyel yeni pazarlardır.

Çoğu durumda, bunlar sayısız insanı istihdam eden büyük şirketlerin çalışmaları ile geliştirilmektedir. Ancak, yenilikler ülke çapında (ve dünyada) bulunan küçük işletmelerin çalışmalarından gelir. Aslında, büyük ve küçük şirketlerin ekonomimize bu tür yenilikleri ve katkıları halihazırda gerçekleşiyor (ve uzun yıllardır oluyor).

Halihazırdaki uzay keşif çalışmaları sadece NASA ve büyük havacılık şirketleri tarafından değil, aynı zamanda küçük işletmeler ve girişimciler, makineciler ve boru tesisatçıları, kolejler ve diğer kuruluşlar tarafından da yürütülüyor.

Fırlatma endüstrisi sadece bir örnektir. Birçok farklı alandan yüksek derecede eğitimli, vasıflı bir işgücü gerektiyor ve yüksek ücretli işlerde binlerce kişiyi istihdam ediyor. Bu, yakın zamanda yayınlanan NASA Ekonomik Etki Raporu – 2019’da vurgulanmaktadır. Rapor, NASA’nın 2019’da 64 milyar doların üzerinde ekonomik çıktı ürettiğini ve bunun da 300 binden fazla istihdam sağladığını gösterdi.

Bununla birlikte, açıklığa kavuşturulması gereken şey şu ki insanlığı Mars’a götürmek, yalnızca büyük roket şirketlerinin yetki ve sorumluluğu dahilinde değildir. Böylesi şirketler, bu hedefe ulaşmak için şüphesiz gerekli.

Ancak insanları Mars’a göndermek, onları güvenli bir şekilde geri getirmek ve Mars’ta sürdürülebilir bir insan varlığı oluşturmak için araçların fırlatılmasından çok daha fazlası gerekecektir. Aynı zamanda küçük, orta ve büyük şirketlerin geniş bir uzmanlık ve katkı ağına ve yeni teknolojilerde olağanüstü inovasyona ihtiyaç duyacak.

Örneğin küçük işletmeler, Mars Bilim Laboratuvarı’nda (MSL) ve 2012’de Mars yüzeyine inen ve bugün hâlâ keşfe devam eden Curiosity gezgininin tasarımında ve yapımında merkezi bir rol oynadı.

Mars’ta gelecekteki insan faaliyetleri için gerekli olacak yeni teknolojilerden ve yeniliklerden bazıları şunlar:

Çevresel Kontrol ve Yaşam Destek Sistemleri’nin (ECLSS) hem verimlilik hem de güvenilirlik açısından büyük ölçüde iyileştirilmesi gerekecektir. Mars için tasarlanan yenilikler sayesinde birçok ders (ve ürün) ticari, özel konut veya laboratuvar çevre sistemlerine uygulanabilir.

Mars’ta sürdürülebilir bir insan varlığı için suyun muhafazası, ıslah ve üretim gerekli. Mars kurak bir gezegendir, ancak Mars regolitinde ve yüzeyin altında önemli miktarda su var. Mars’ta suyun çıkarılması, ıslahı ve hatta üretimi için teknolojiler ve prosedürler, Dünya’da özellikle kurak bölgelerde faydalı olacak.

Yapay zeka (AI), dünyasal kullanım için son birkaç yılda büyük adımlar atıyor. Oysa bu tür gelişmeler muhtemelen insanları Mars’a gönderme çabalarımızda çok önemli bir rol oynayacak. Mars o kadar uzakta ki, Dünya’dan bir bağlantının Mars’a ulaşması genellikle 10-20 dakika sürüyor. Bir cevabın Dünya’ya ulaşması için de bir 10-20 dakika gerekiyor.

Zaman faktörü nedeniyle, Mars’a giden mürettebatın çok daha fazla kendi kendine yeterli olması, daha akıllı ve kendi kendine teşhis koymaya yardımcı olabilecek sistemlere sahip olması gerekecek.

Uzaktan tıp: Astronotlar Mars yüzeyindeyken, acil tıbbi tahliye mümkün olmayacak. Üstelik daha önce de belirtildiği gibi, Dünya ile Mars arasındaki mesafeden dolayı Dünya ile doğrudan iletişimde önemli gecikmeler olacak. Buna çözüm için teletıp kullanmanın yeni yöntemleri ve akıllı sistemlerin (AI) kullanımı, yaşam ve ölüm arasındaki fark olabilir. Bu sistemler kusursuz hale getirildiğinde, dünya çapında tıbbi tedaviye muazzam bir kazanç sağlayabilir — Covid-19 krizinin pandemi ve karantina zamanlarında bize gösterdiği gibi.

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda üç boyutlu (3D) baskı halihazırda kullanılıyor. Bu teknoloji, uzay parçalarının üretimi için zaruri olacak ancak ihtiyaç duyulduğunda yiyecek ve hatta insan organlarının basılmasında da kullanılabilir. Bu tür yenilikler uzayda var olan ve ortaya çıkabilecek benzersiz durumları ele almak için yapıldığından, Dünya’daki ürünlere uygulanacak.

Tarım, uzay araştırmaları için çok önemli. İnsanlığın Mars’ta (veya Dünya’dan başka bir yerde) uygulanabilir bir şekilde yaşaması ve çalışması için Dünya’nın korumasından uzakta nasıl yiyecek yetiştireceğimizi öğrenmemiz gerekecek. Böyle yaparak geliştirilecek süreçler ve teknoloji, Dünya’daki tarım ve gıda üretim endüstrisine de uygulanabilir.

Hücre kültürlü et, Mars’ta yaşamanın zorluklarını çözmeye çalışırken önemli bir destek sağlayabilecek bir diğer teknoloji. Yakın gelecekte büyük hayvanların Mars’a taşınması (ve ilerleme kaydetmesi) son derece düşük bir ihtimal olsa da, astronotlar ve yerleşimciler bu teknoloji derin uzaya ve Mars ortamlarına uygulanabilirse taze et elde edebilecekler.

Halihazırda birçok şirket, çoğu durumda geleneksel yöntemlerle sağlanan etten ayırt edilemeyen hücrede yetiştirilmiş et üretiyor. Mars’ta kullanım için bu süreci ilerletmek, Dünya’da bu tür geleneksel olmayan et üretimi pazarını geliştirebilir.

Ulusal ve uluslararası moral: Uzay araştırması, insanları bir araya getirmek ve dünyaya ilham vermek için benzersiz bir güce sahip. İnsanlar gelecek hakkında iyimser olduğunda, bu da ekonomi üzerinde olumlu bir etki oluyor. Uzay araştırması aynı zamanda partizan siyaset, milliyet ve etnik köken, cinsiyet ve ekonomik sınıfı aşan bir insan uğraşı.

Çok fazla konuda az anlaştığımız veya hiç anlaşamadığımız bir çağda, uzay araştırmaları hepimizin güvenebileceği birleştirici bir güç.

* Bu makale, The Hill için Rick Zucker ve Chris Carberry tarafından yazıldı. Rick Zucker, Explore Mars’ta başkan yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Chris Carberry, Explore Mars’ın CEO’sudur. Görsel: ESA

Çeviri Kaynağı

The post Mars keşfi: Yenilik ve ticaretin itici gücü first appeared on Resimlink.